We starten deze dagtocht bij de bushalte, met de naam Amerongse Berg, op de Koningin Wilhelminaweg (ter hoogte van huisnr 6/N225) in Amerongen. Dit is dichtbij het Restaurant Hotel Buitenlust, waar we de dag zullen eindigen met een hapje/drankje of er gaan eten, voor wie dat wil.
We lopen door een zeer afwisselend vnl. groen gebied met flinke hoogteverschillen door het Nationaal Park De Utrechtse Heuvelrug. Vanaf het dal van de Nederrijn naar de 69 meter hoge top van de Amerongse berg is het, het hoogste punt van de Utrechtse Heuvelrug en zelfs van de hele provincie Utrecht. We lopen voor een deel door Boswachterij Amerongse Berg, Landgoed Prattenberg, over de Elsterberg (62 m) in het Bosreservaat Galgenberg om daarna geleidelijk aan af te dalen naar de Amerongse Bovenpolder. Hierbij passeren we ook Kasteel Amerongen. Het kan zijn dat de Amerongse Bovenpolder afgesloten is, doordat het slecht toegankelijk is/delen onder water staan. We kunnen ter plaatse bekijken wat dan mogelijk is.
Vanaf het startpunt komen we al vrij snel bij onze 1e koffiestop, Restaurant Mas Montagne/’t Berghuis, voordat we helemaal naar het hoogste punt van 69 m doorlopen van de Amerongse Berg.
Van origine was er sprake van een eenvoudige herberg, nu is er een pannenkoekrestaurant met terras, speeltuin en in gepotdekselde houten planken uitgevoerd bijgebouw. Deze gelegenheid is door de ligging vooral in trek bij wandelaars.
Het natuurgebied de Amerongse Berg is een van de oudste bossen op de Utrechtse Heuvelrug. De typische laanstructuur met beuken dateert uit de achttiende eeuw en sommige grove dennen zijn in die tijd geplant. Het werd in opdracht van de heren van Kasteel Amerongen aangelegd op heidegronden, die waren ontstaan nadat een eerder bos in de middeleeuwen was verdwenen. Aan de rand van het bos liggen voormalige tabaksakkers. Rond Amerongen is tot 1960 ruim 300 jaar tabaksteelt bedreven. Voor veel boeren was de tabaksteelt het hoofdmiddel van bestaan. Om de akkers te bemesten werd onder andere schapen- en duivenmest gebruikt. In het zuiden van de Amerongse Eng zijn waterputten geslagen om water te winnen voor de teelt. Bij het Amerongse Bos zijn nog vier tabaksschuren aanwezig, welke dienden voor droging en opslag van het geoogste gewas. Bij bezoekerscentrum 'De Tabaksschuur' wordt nog op traditionele wijze tabak gekweekt en gedroogd.
We vervolgen vanaf het Berghuis onze weg en krijgen een mooi uitzicht te zien vanaf de Amerongse Berg. Later passeren we Het Egelmeer, waar we eveneens een prachtig uitzicht hebben over het ven en het omringende gebied, waar deze ven gelegen is. Via een stukje over het Utrechtse Spoor (een zandpad wat dwars over de Utrechtse Heuvelrug verloopt en 13,5 km lang is) en de Dijkstraat komen we na ruim anderhalf uur lopen uit bij het Theehuis ‘Bij Kees en Sien’.
Later komen we over Landgoed Prattenburg, wat je door een gevarieerde natuur voert. Het heuvelachtige Prattenburgse bos beschikt over mooie bosgebieden en enkele beukenlanen. Daarnaast vind je er ook een smeltwaterdal en een (klein) heideveld.
In het jaar 1502 wordt voor het eerst op geschrift melding gemaakt van Prattenburg. Vanaf die periode is het landgoed in handen geweest van verschillende families. Sinds het jaar 1964 kwam Landgoed Prattenburg in eigenaarschap van de familie Van Wijck. Zij zijn tot op de dag van vandaag nog steeds de eigenaren. Door de jaren heen werden er verschillende gebouwen geplaatst. De oorsprong van de hedendaagse gebouwen lopen terug tot het jaar 1887. Jhr. Mr. van Asch van Wijck liet toen het huis grotendeels herbouwen in de huidige stijl. Vanaf die periode werden er onder andere ook een Koetshuis, tuinmanswoning en zondagsschooltje bijgebouwd. Hierna volgden door de jaren heen enkele verbouwingen en aanpassingen.
We verlaten Landgoed Prattenburg na het kruisen van de Westerlaan en komen we via de Middenlaan op de 62 m hoge Elsterberg en lopen via de Bosweg naar het uitkijkpunt van de Elsterberg. Vanaf de Elsterberg kijk je bij helder weer uit op de Gelderse Vallei en de Betuwe en kun je o.a. de torenspits van het 9 km verderop gelegen Scherpenzeel zien. Links komt de top van de ‘Lange Jan’ in Amersfoort boven de bomen uit (20 km) en bij onbewolkt en heel helder weer is zelfs de Eemdijk in de Flevopolder (28 km) te zien.
We dalen de Elsterberg weer af en komen na enkele kilometers daarna uit bij ‘t Pannenkoekhuis Sturms, waar we even kunnen pauzeren voordat we de Amerongse Bovenpolder en de Uiterwaarden van de Nederrijn in gaan lopen. Hopelijk is het niet afgesloten en kunnen wij hier toch onze route lopen, omdat het juist een verrassend en onverwacht polderlandschap is met graspaden/bruggetjes en mooie vergezichten. We kunnen het gebied betreden via één van de toegangshekken aan de Rijnsteeg ter hoogte van Kasteel Amerongen. De Amerongse Bovenpolder (eigendom en beheer van/door Staatsbosbeheer) is na 25 jaar van plannen maken in 2016 omgevormd tot de grootste natuurparel in de Utrechtse uiterwaarden. Het gebied is nóg unieker en mooier gemaakt door de aanleg van kwelmoeras, nieuwe natuur en een kwelgeul.
Alleen als het niet afgesloten is, dus wel mogelijk, kunnen we daar een extra lusje (even van de route af) lopen vanaf het toegangshek Rijnsteeg van ca. 2,5 km, waarbij we ook een gedeelte van de Uiterwaarden Neder-Rijn meenemen, voordat we via de Lekdijk (klaphek/andere ingang Amerongse Bovenpolder) onze route vervolgen.
We komen even later uit bij het Landgoed/Huis Zuylestein. Het huis wordt al vermeld in een leenregister van de Bisschop van Utrecht aan het einde van de 14e eeuw. Een van de eerst bekende vermeldingen dateert uit 1465 toen Johan van Zuylen van Natewisch ermee beleend werd. De naam was toen Sulensteyne. Bij het opruimen van het puin na het bombardement van maart 1945 (Duitse SS-generaal met zijn staf hadden daar hun intrek genomen) zijn stenen teruggevonden uit die tijd.
Na het passeren van het landgoed komen we nog langs het Tabaksteeltmuseum (open 13-17 u) en eindigen we deze prachtige dagtocht bij Restaurant Buitenlust, waar we ter afsluiting nog een drankje kunnen nemen of er ook kunnen gaan eten, voordat we weer op huis aangaan.
Laat ook, als je je voor het eerst aanmeldt, even weten of je de gpx-track toegestuurd wilt krijgen en leuk om even te laten weten, wat je eigen wandelervaring is.
Ga je voor het eerst mee? Lees dan dit. Zoals al onze activiteiten: onder corona-voorbehoud.
Initiatiefneemster voor aanmelden en inlichtingen: Loes.
