Tijdens dit vierdaagse zwerftochtweekend lopen we vier dagtochten langs verschillende mooie routes door het prachtige Reest- & Vechtdal met vier verschillende startpunten. Overnachting op twee campings
Het Reestdal staat bekend om zijn eeuwenoude mooie kleinschalige landschappen, waar het riviertje de Reest nog grotendeels in zijn oorspronkelijke vorm stroomt, op de grens van Overijssel en Drente. Je vindt er bos, heide, hooilanden en oude boerderijen met een interessante geschiedenis.
Het beekdal roept een gevoel op in andere tijden te leven. Het gebied kent veel historische elementen, zoals hakhoutbosjes, houtwallen, graanakkers, mooie doorkijkjes en oude kerkenpaden.
De Overijsselse Vecht is een regenwaterrivier in Duitsland en Nederland. Zij is 167 kilometer lang waarvan 60 km in Nederland. Haar oorsprong ligt in het Münsterland en zij mondt bij Zwolle uit in het Zwarte Water. Het stroomgebied van de Overijsselse Vecht beslaat 3780 km².
Lopend in de grote variëteit van de natuur in het Vechtdal kom je over smalle paadjes, langs wuivend riet, over beukenlanen, langs kleine akkertjes met houtwallen en rode boerderijdaken. En er is nog meer: zandverstuivingen, veel landgoederen, vennetjes, stuwwallen en donkere bossen. En niet te vergeten de Vecht zelf, de kleinste van onze grote rivieren, die zo mooi kronkelt door het dal wat door de stroming van de Vecht zo uitgesleten en zo ontstaan is.
Donderdag 29 mei / dag 1
We starten vanaf de parkeerplaats bij Brasserie De Boerderij/Camping Sie-Es-An in Balkbrug en lopen tegen de klok in, naar Den Huizen, wat één van de oudere buurschappen in het Reestdal is. Het bestaat uit slechts vier boerderijen, waarvan drie zich een rijksmonument mogen noemen. Daar komt bij dat Den Huizen de status van beschermd dorpsgezicht heeft gekregen. Wat later op de route komen we langs Beheerboerderij Rabbinge 4, waar o.a. vanaf deze boerderij Het Drentse Landschap de terreinen op een natuurlijke manier probeert te beheren. Net als ‘heel lang geleden’ grazen er weer honderden runderen/schapen in de natuurgebieden, waaronder het Reestdal. Na ca.9 km komen we aan bij onze 1e koffiestop voor vandaag, Brasserie De Vossenburcht in IJhorst. Na deze pauze vervolgen wij onze route en kun je, weer even van de route af om via de Heerenweg rechtdoor te lopen en rechtsaf te slaan, uit te komen bij Uitkijktoren IJhorst Reestdal, waar je een prachtig uitzicht hebt over het Reestdal. Als we verder gaan, lopen we het natuurgebied De Zwarte Venen in, wat deel uitmaakt van het Staphorster Bos, langs uitgestrekte heidevelden en vennen. Hier werd ooit turf gewonnen in veenputten die later volliepen met water. Enkele kilometers verder lopen we langs een aantal vennetjes, waarvan de Ganzeplas de grootste is. Ook later op onze route komen we langs Bosvijver De Zwarte Dennen. In de gemeente van het authentieke dorp Staphorst vind je natuurgebied de Zwarte Dennen van Boswachterij Staphorst. Dit is bij uitstek één van de mooiere plekken in de omgeving.
De bossen zijn in de jaren ’30 aangelegd door noeste arbeid van mensen uit het westen van het land die door de economische crisis werden ingezet in werkverschaffingsprojecten. Het gebied was toen vooral gericht op houtproductie voor bedrijven. De Gemeente Staphorst had drie werkkampen, waar de arbeiders ook turf moesten steken, aardappelen verbouwen en grond verkavelen. Vandaag de dag is het een mooi stuk natuur, met speelvijver en heerlijke zandstranden. Het kan zijn, dat hier een kiosk open is, waar je wat te eten of drinken kunt kopen. Tegenwoordig is het een echt gebied waar natuur en recreatie centraal staan. Het bos wordt afgewisseld door vele dennen, vennen en paarse heidevelden. Als we weer verder lopen, passeren we, lijkt het, een stuifzandgebied De Vier Bergen en als we de Kievietshaarweg en Kievietshaar blijven volgen, komen we weer terug bij ons startpunt van vanmorgen: Camping Sie-es-An/Brasserie De Boerderij, waar we kunnen gaan eten, voordat we naar onze SVR-camping Achter ‘t Koeienpad in Zuidwolde met de auto doorgaan.
Vrijdag 30 mei / dag 2
Vandaag lopen we rond 9.15 u vanaf de camping een weer geheel andere route door prachtige natuurgebieden met meer open landschap. Het enige wat hetzelfde als de dag ervoor was, is dat we onze 1e koffiestop(na ca. 9 km) zullen hebben bij Brasserie De Boerderij, waar we gestart en in het restaurant de dag ervoor geëindigd zijn.
Vanaf onze camping komen we door Het Nolderveld, Natuurgebied Takkenhoogte met halverwege een uitkijkpunt en langs het Meeuwenveen, totdat we via Oud Avereest naar Brasserie De Boerderij lopen. Aansluitend lopen we even via het laatste pad terug om onze route te vervolgen door het prachtige, afwisselende Reestdal. Tot 1997 bestond Natuurgebied Takkenhoogte uit twee afzonderlijke reservaten. Met een natuurvriendelijke inrichting van de doorsnijdende waterloop (met uitwateringssluis) en een stuk voormalig landbouwgrond ontstond een fraai aaneengesloten natuurgebied. Het Meeuwenveen is een groot ven (pingo) met een kenmerkende duidelijke ringwal. De rest van het gebied bestaat uit heide met waterpartijen en een stuk bos. Het bijzonder afwisselende, verrassend terrein wordt begraasd door een kudde Schotse Hooglanders. Landschappelijk sluit het terrein goed aan op het gebied Wildenberg en Rabbinge langs de Reest. Wat verderop is het Landgoed Linde en Landgoed Nolderhoeve gelegen. Toen de overheid in 1995 met een Landgoedregeling kwam maakten landeigenaren (vaak agrariërs) daar dankbaar gebruik van. Dankzij het verlenen van subsidies werd boerenland veranderd in een nieuw ontworpen landschap met bosaanplant, poelen, oprijlanen, watergangen, houtsingels, boomgaarden en andere landschapselementen. Zo ontstond in 2003 Landgoed Linde en in 2005 Landgoed Nolderhoeve, dat zuidelijker aan de andere kant van de N48 ligt. Inmiddels zijn we bijna vijftien jaar verder. Nu ligt Linde veilig in de luwte van een mooi natuurgebied dat nog volop in ontwikkeling is. Het bos is nog erg jong, bomen staan nog in de rij waarin ze aangeplant zijn. Het bos moet zijn sfeer van een echt bos nog gaan krijgen: Wat ontbreekt is dood hout, open plekken e.d. Dat kan ook nog niet, dat duurt nog jaren, maar denk niet, dat saaiheid de boventoon voert. Niets is minder waar. De natuur heeft soms weinig tijd nodig om voor verrassingen te zorgen. In de vroege zomer bloeien hier orchideeën in kleine hooilandjes en op het jonge landgoed werden zeldzame varens aangetroffen en dit alles zonder menselijk ingrijpen. Later op de route passeren we Reservaat Het Schrapveen, wat op zich niet toegankelijk is, maar je er wel uitzicht over hebt vanaf het pad op onze route. Het reservaat Schrapveen is eigendom van Het Drents Landschap en is ongeveer 60 ha groot. Het gebied wordt aan de oostgrens begrensd door de Paardelanden. Het natte terrein ligt niet direct aan de Reest. Een hogere gelegen dekzandrug vormt een soort buffer tussen beek en moeras. Het laag gelegen Schrapveen ligt in een soort kom en is grotendeels open gebied. Een oude beekduin met daarop een eikenbosje, solitaire wilgenstruiken en een elzenwal aan de zuidzijde “verstoren” de openheid van het gebied. Even na het passeren van het Schrapveen komen we aan bij onze 2e stop van deze dag, nl. Rustpunt Paardelanden, gelegen aan een onverharde pad (met adres: Paardelanden 15) is het een klein woonboerderijtje dat dateert uit ca 1910 met een Rustpunt van Atelier de Klomp. We kunnen hier pauzeren met thee, koffie of een drankje met een huisgemaakte lekkernij op één van de vele zitplekken wat het erf te bieden heeft, in de tuin op een pleintje of onder de overkapping. . Bijzonder aan dit Rustpunt is, dat er een atelier is, waar we even binnen kunnen stappen om naar de werken van de eigenaresse te kunnen kijken. Of je er ook iets van kunt kopen, is niet duidelijk.
Na deze stop komen we uit op het eerder genoemde Landgoed De Linde en de verderop gelegen Esbosjes van Zuidwolde. Op de stuwwal van Zuidwolde vind je verspreid gelegen loof- en naaldbosjes, totaal ruim 31 ha. Deels eigendom van Het Drents Landschap. De bosjes maken deel uit van een rijkgeschakeerd, kleinschalig landschap met houtwallen, singels, akkers, graslanden en oude en recente bebouwing. In de bosjes is een gevarieerde ondergroei aanwezig met voor arme gronden kenmerkende soorten, zoals Blauwe bosbes, Eikvaren en Kamperfoelie. De bosjes bieden geschikte broedgelegenheid voor Sperwer, Buizerd en Havik en maken deel uit van het leefgebied van de Das. Na het passeren van het ven van het Nolderwoud, komen we na nog één kilometer te gaan, weer uit op de camping. We kunnen er ook voor kiezen om voor het avondeten eerst hier te stoppen bij het dichtbij gelegen restaurant naar de camping, nl. Restaurant Het Kabouterwoud, (Ommerweg 59, Zuidwolde), voordat we doorlopen naar de camping.
Zaterdag 31 mei / dag 3
Vandaag rijden we rond 9.15 u eerst, na opbreken van de tentjes en na het ontbijt, naar de TOP Parkeerplaats/Station Dalfsen. We verplaatsen ons daarmee vanuit het prachtige Reestdal naar het gevarieerde gebied van het Vechtdal, waar we ook 2 dagen 2 weer heel verschillende routes gaan lopen. Einde van de dag zullen we, na eerst gegeten te hebben in het bij de parkeerplaats gelegen Restaurant Het Oude Station, doorrijden naar Camping De Maiskolf, Rekveldweg 4, Dalfsen.
We lopen met de klok mee vanaf station Dalfsen naar het Rechterense Veld. Dit is een afwisselend natuurgebied met naaldbossen, loofbossen en heidevelden. Ooit was dit een stuifzandgebied en de heuvels zijn hiervan nog steeds zichtbaar. In het Rechterense Veld vind je verschillende bijzondere planten en dieren. Zo groeit hier de bospaardenstaart en de koningsvaren. Broedvogels die zich hier thuisvoelen zijn de raaf, de buizerd, de boomleeuwerik en de wielewaal. Naast vogels leven hier ook libelles en bijzondere vlinders. Vroeger werd dit natuurgebied begraasd door een kudde schapen. De houten schaapskooi in het Rechterense Veld doet hier nog aan herinneren. Als we onze route vervolgen komen we uit bij het Sterrenbosch. Als er één plaats in de regio is waar sterrenbossen en zichtlanen nadrukkelijk in het landschap aanwezig zijn, dan is dat wel in dit gebied ten zuiden van Dalfsen. Langs de Vecht stonden al vanaf de Middeleeuwen kastelen en hoven die bewoond werden door adellijke families. Na 1650 vestigden zich hier nog meer adellijke families en ook bestuurders en rijke zakenlieden uit de stad Zwolle. Vanuit de stad zochten deze mensen in de zomermaanden hun lommerrijke buitenplaatsen op. Ruim twintig kleine en grote landhuizen gaven een extra dimensie aan het boerenlandschap. Niet alleen werden imposante huizen uitgebreid of nieuw gebouwd, ook de omgeving werd visueel bij het huis betrokken, om zo het huis nog meer allure te geven. Men volgde de tuin- en parkmode van de hoogste standen. Vooral het Versailles bij Parijs van de Franse koning Lodewijk de XIV was een veel gevolgd voorbeeld. Als we onze route hierna vervolgen komen we uit in het kleine dorpje Hoonhorst, wat ontstaan is te midden van oude zandwegen, golvende landschappen en afwisselende bosgebieden. Hier vind je nog écht noaberschap. In Hoonhorst leer je hoe ze er duurzaamheid voorop zetten en welke rol de ‘Vechtnoabers’ spelen in de kleine buurtgemeenschap. Qua postadres valt het onder de gemeente Dalfsen en dat is ook te zien aan het adres van onze 1e koffiestop hier, bij Grand Café Kappers, Kerkstraat 7, Dalfsen. We hebben dan ongeveer 10 km gelopen. Na Hoonhorst komen we al snel bij het ten zuidwesten van Dalfsen gelegen Landgoed Mataram. Het ruim 80 hectare tellende landgoed Mataram is een buitenplaats met omliggende gronden, bossen en landerijen. Het landgoed heeft grote cultuurhistorische waarde. De naam Mataram verwijst naar het koloniale Indische verleden van de vroegere bewoner van het landgoed, dat toen Djokjakarta heette. Deze bewoner was overigens ook de eigenaar van het ernaast gelegen Landgoed De Horte. Later op de route komen we langs Landgoed Den Berg. Landgoed Den Berg ligt in de gemeente Dalfsen, ten zuiden van de rivier de Vecht. De totale oppervlakte van het landgoed is ruim 235 hectare. Al in 1483 was er sprake van een "het goet de Berch" of "Huva Ten Berghe", waarschijnlijk genoemd naar de rivierduinen die het landgoed van oost naar west doorsnijden. Het huis werd in de 14e eeuw bewoond door het geslacht Van den Berghe. Het is een aantal maal door verkocht tot het in handen kwam van kolonel Willem-Jan baron van Dedem in 1703 met de naam de "Havesate den Barch". Hij en zijn vrouw Gerbregt van Delen lieten de oude laat-middeleeuwse havezate afbreken en het huidige huis bouwen. Dit nieuwe huis in strakke vorm, ligt in het middelpunt van een uitgestrekt lanenstelsel. Het is een huis van allure, met twee bouwhuizen aan weerszijden van het voorplein. De middenpartij van het huis wordt aan de bovenkant afgesloten door een halfronde fronton. Het huis wordt omgeven door een park van ca. 60 ha, dat in 1742 mede ontworpen werd door de landschapsarchitect Samuel van Beinum. Het park bestaat uit een aantal achter elkaar loodrecht kruisende lanen, waarvan de Berger Allee maar liefst 2,5 kilometer lang is. Voor de aanleg van deze laan werd de rivierduin waar het landgoed naar vernoemd is, doorgraven. Met nog ca. 1,5 km te gaan vanaf dit Landgoed komen we weer terug op ons startpunt van vanmorgen: De TOP/Station Dalfsen. Hier is ook het Restaurant Het Oude Station, waar we ter afsluiting van deze mooie wandeldag kunnen gaan eten. Aansluitend zullen we dan naar Camping De Maiskolf net buiten Dalfsen rijden voor onze laatste overnachting van dit Hemelvaartsweekend.
Zondag 1 juni / dag 4
Deze laatste dag van deze vierdaagse zwerftocht lopen we de route eerst onderlangs, vanaf de camping. Na het ontbijt en kampeerspullen in de auto te hebben gedaan, vertrekken we weer rond 9.15 u., naar Landgoed Rechteren. Uniek aan Rechteren is dat het kasteel nog steeds het middelpunt van het landgoed vormt. Het landgoed is niet zozeer een uiting van pracht en praal met sierlijke tuinen in de Franse en/of Engelse stijl, zoals andere landgoederen die we veelal wel kennen. Daar waar het grootgrondbezit vanaf de 18de eeuw voor sommige landgoedeigenaren een financieel blok aan het been werd bleef dit bij landgoed Rechteren behouden. Met de markeverdeling in de 19de-eeuw werd het landgoed verder uitgebreid. Vandaag de dag kent het landgoed oppervlakte van ruim 1.200 hectare, waar we overheen lopen, bestaat uit uitgestrekte landerijen, bossen en heideveldjes. De boerderijen staan verspreid over het landgoed. We komen later langs Vennenberg, een buurtschap in de gemeente Dalfsen. Een oudere benaming voor de Vennenberg is "'t Rechter Sant". Het lag grotendeels op het grondgebied van de Graven van Limpurg. Het was een heidegebied met vennetjes tussen Rechteren, Hessum, Vilsteren en het moerasgebied Dalmsholte. Bewoning geschiedde vanaf 1650. Het waren vooral jonge boerenzonen van de aloude erven in Hessum en Vilsteren, die hier een bestaan trachten op te bouwen. De heide werd platgebrand en omgespit en bemest met plaggen om daarop nog een beetje landbouw te kunnen beoefenen. Hiervoor werd de term aangraven of aansmijten gebruikt. Met toestemming van de Graaf werd er een eenvoudig houten huisje getimmerd, dat met stro werd bedekt. En zo werd een karig bestaan begonnen. Dit huisje of katerstede was het enige eigendom van deze keuters. Boekweit, spelt en rogge waren de granen, die men op de slechte zandgrond met wisselend succes verbouwde. Begin 1900 verdwijnt een groot deel van de Grote Vennenberg, de huisjes worden afgebroken en de vrijkomende ruimte wordt ingeplant met verschillende soorten naaldbomen. Nog over is de katerstede Hulsebosch aan de Vennenbergweg (nog steeds zandweg), het Veldjans midden tussen de bossen en een erf, waar nu de naam "Schaapskooi" op staat en waarnaar de langslopende verharde weg is vernoemd. Deze weg was vroeger een zandweg en vormde de verbinding tussen Zwolle, Dalfsen, Kasteel Rechteren en Kasteel de Schuilenburg in Hellendoorn en verder Twente in en komt al voor op de vroegste kaarten van Overijssel.
Na Vennenberg komen we bij het ca. 1.051 hectare grote, particuliere landgoed Vilsteren, eigendom van de familie Cremers. Bij een landgoed denk je in eerste instantie aan een groot landhuis of kasteel met een park er om heen, maar een landgoed is echter veel meer. Wat formeel gezegd is het een cultuurhistorische, landschappelijke en economische eenheid. Het gaat om het samenspel, wat hier terug te zien is op onze route.
Hierbij vormt Huis Vilsteren de kern van het landgoed, met daaromheen o.a. het park, de bossen en het dorp Vilsteren. Een weldoordacht 'ensemble'. Het park is uitgevoerd in de Engelse landschapsstijl. Het huidige Huis Vilsteren dateert van 1906. De huidige aanleg van het park is van ca. 1810. Het verderop gelegen dorp Vilsteren behoort dus ook bij het landgoed. Een heel dorp op een landgoed is voor Nederland een unieke situatie. De gemeenschap van Vilsteren en het landgoed zijn al eeuwen nauw met elkaar verbonden. Omdat het dorp Vilsteren in zijn geheel op het landgoed gelegen is, word de structuur van het dorp enerzijds bepaald door de agrarische ontstaansgeschiedenis (een esdorp) en anderzijds door de eeuwenoude relatie met het landgoed. De kern van het dorp bestaat uit een kleine weide met daar omheen o.a. de kerk, de pastorie, enkele boerderijen, de molen en Huis Vilsteren. Het beleid van het landgoed is er op gericht te voorkomen dat het dorp een visueel eiland in het landgoed wordt. De overgang van het wat strakkere en goed onderhouden ontwerp van het park van de historische buitenplaats Huis Vilsteren naar de meer natuurlijke bossen buiten het dorp verloopt dan ook geleidelijk.
Ook m.b.t. nieuwbouw en verbouwingen is het landgoed altijd erg zorgvuldig omgegaan. Dit heeft ertoe geleid dat het grootste gedeelte van het dorp de officiële status van beschermd dorpsgezicht heeft gekregen. Deze status beperkt zich niet tot alleen de in het dorp aanwezige gebouwen, maar richt zich nadrukkelijk ook op het samenspel van gebouwen, groene elementen, open stukken, de relatie tussen het dorp en het omliggende gebied e.d. In dit bijzondere dorp hebben we onze eerste en enige koffiestop voor vandaag in Herberg De Klomp, Vilsterseweg 10(open 11-17 u). Als we Vilsteren weer uitlopen, komen we langs de Oude Vechtarm te lopen met op 3 verschillende plaatsen uitzichtspunten. Eén daarvan is de “Stikkebelt”: Dit is een in 2001 aangelegde uitzichtsheuvel aan de zuidzijde van de hei, die wel precies op het eind van een zichtas van de buitenplaats is gelegd. Het beleid van het landgoed is er op gericht deze elementen te behouden, waar nodig te restaureren en waar mogelijk te versterken. Ook worden er vandaag de dag nog nieuwe elementen toegevoegd, waarbij wel nadrukkelijk naar de relatie met het verleden gekeken wordt, zoals de Stikkebelt. We blijven de Overijsselse Vecht via het Stuwepad en de Plaggemars volgen, totdat we in Hessum zijn. Via de Veerweg en de Rechterensedijk komen we weer terug bij de camping. We kunnen na afloop nog even een biertje of drankje nemen om dit afwisselende Hemelvaartsweekend in het nabij gelegen Restaurant Expo Madrid, af te sluiten. We kunnen ook er eerst heen gaan en dan ons afsluitende drankje hier hebben of lopen door naar de camping en rijden er met de auto heen, zodat we daarna op huis door kunnen rijden.
Horeca onderweg
Overnachting
We verblijven op twee campings net buiten Balkbrug en Dalfsen. Op de eerste camping is een B&B, waar er vier kamers beschikbaar zijn, voor wie niet wil kamperen.
Ga je voor het eerst mee? Lees dan dit. Zoals al onze activiteiten: onder corona-voorbehoud.
Initiatiefneemster voor aanmelden en inlichtingen: Loes.
Let op: voor wie voor het eerst meegaat, geef bij je aanmelding kort aan wat je eigen wandelervaring is. Iedereen die zich aanmeldt wordt verzocht aan te geven of je alle dagen of een gedeelte daarvan gaat meelopen/of je met de auto of met het OV komt. Dit laatste voor evt. nadere afstemming bij het uitvallen van bijvoorbeeld een buslijn, OV-ers opgehaald kunnen worden en verder eveneens mee kunnen rijden naar de campings en naar Dalfsen.
